เครื่อง AED คืออะไร มีขั้นตอนการใช้งานอย่างไรบ้าง

Tags :

31 / 10 / 2567

เมื่อเกิดเหตุฉุกเฉินอย่างภาวะหัวใจล้มเหลวเฉียบพลัน หรือภาวะหัวใจหยุดเต้น การมีความรู้เกี่ยวกับการใช้เครื่อง AED อาจเป็นตัวแปรสำคัญในการช่วยชีวิต แต่หลายคนอาจยังไม่รู้ว่า เครื่อง AED คืออุปกรณ์อะไร และมีขั้นตอนในการใช้งานอย่างไรบ้าง ซีคอม จะมาอธิบายเรื่องนี้ให้ทุกคนได้เข้าใจกัน

AED คืออะไร

AED (Automated External Defibrillator) คือ เครื่องช็อกไฟฟ้าหัวใจอัตโนมัติ ที่ใช้ในการช่วยชีวิตผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน เครื่อง AED สามารถวิเคราะห์คลื่นไฟฟ้าหัวใจได้อย่างแม่นยำ และให้การรักษาด้วยการช็อกไฟฟ้าเพื่อให้หัวใจกลับมาเต้นเป็นปกติ การใช้ AED ร่วมกับการทำ CPR สามารถเพิ่มโอกาสรอดชีวิตของผู้ป่วยได้

เครื่อง AED มีที่ไหนบ้าง

เครื่อง AED มักถูกติดตั้งในสถานที่สาธารณะที่มีคนจำนวนมาก เพื่อให้สามารถใช้งานได้ทันทีเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน สถานที่ที่มักพบเครื่อง AED ได้แก่ สนามบิน สถานีรถไฟฟ้า ห้างสรรพสินค้า สวนสาธารณะ สนามกีฬา โรงแรม มหาวิทยาลัย โรงเรียน และสถานที่ราชการต่าง ๆ นอกจากนี้ ยังพบได้ในโรงพยาบาล และสถานพยาบาลทั่วไป

เครื่อง AED ควรใช้ในสถานการณ์ใด

AED ควรถูกนำมาใช้หลังจากที่ได้ทำการช่วยเหลือเบื้องต้นแล้ว โดยเฉพาะในกรณีที่พบผู้ป่วยไม่รู้สึกตัว และหมดสติ หรือสงสัยว่ามีภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน นอกจากนี้ ยังใช้ในกรณีผู้ป่วยมีอาการเจ็บแน่นหน้าอกก่อนหมดสติ หรือในกรณีที่ประสบอุบัติเหตุไฟฟ้าช็อตแล้วหมดสติ การใช้ AED ควบคู่กับการทำ CPR จะช่วยเพิ่มโอกาสรอดชีวิตของผู้ป่วยได้มากขึ้น

ขั้นตอนการใช้เครื่อง AED เพื่อช่วยชีวิต

การใช้เครื่อง AED อย่างถูกต้องและรวดเร็วเป็นสิ่งสำคัญในการช่วยชีวิตผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน ขั้นตอนการใช้งานเครื่อง AED มีดังนี้

1. เปิดเครื่อง AED

เริ่มต้นด้วยการเปิดเครื่อง AED โดยกดปุ่มเปิดเครื่อง หรือในบางรุ่น เครื่องจะทำงานทันทีที่เปิดฝาครอบ เมื่อเปิดเครื่องแล้ว จะมีเสียงแนะนำขั้นตอนการใช้งานอย่างละเอียด ให้ฟังและปฏิบัติตามคำแนะนำอย่างรอบคอบ

2. ติดแผ่นอิเล็กโทรดที่หน้าอก

นำแผ่นอิเล็กโทรดออกจากบรรจุภัณฑ์และติดบนหน้าอกของผู้ป่วย โดยแผ่นแรกให้ติดใต้กระดูกไหปลาร้าด้านขวา และแผ่นที่สองให้ติดใต้ราวนมซ้ายด้านข้างลำตัว ตรวจสอบให้แน่ใจว่าแผ่นอิเล็กโทรดติดแน่นกับผิวหนังที่แห้งสนิท หากจำเป็น อาจต้องเช็ดหน้าอกให้แห้งก่อนติดแผ่น

3. ปล่อยให้เครื่องวิเคราะห์จังหวะการเต้นของหัวใจ

หลังจากติดแผ่นอิเล็กโทรดเรียบร้อยแล้ว เครื่อง AED จะเริ่มวิเคราะห์คลื่นไฟฟ้าหัวใจของผู้ป่วยโดยอัตโนมัติ ในขั้นตอนนี้ ห้ามสัมผัสตัวผู้ป่วยเด็ดขาด และแจ้งให้ผู้อื่นถอยห่างจากผู้ป่วยด้วย เพื่อให้เครื่องสามารถวิเคราะห์ได้อย่างแม่นยำ

4. กรณีต้องมีการช็อกไฟฟ้า เครื่องจะเตือนให้กดปุ่ม "Shock"

หากเครื่อง AED ตรวจพบว่าผู้ป่วยต้องการการรักษาด้วยการช็อกไฟฟ้า เครื่องจะแจ้งเตือนให้กดปุ่ม "Shock" ก่อนกดปุ่ม ให้ตรวจสอบอีกครั้งว่าไม่มีใครสัมผัสตัวผู้ป่วย จากนั้นจึงกดปุ่มตามคำแนะนำของเครื่อง

5. ทำ CPR อย่างต่อเนื่อง 2 นาที

หลังจากช็อกไฟฟ้าแล้ว หรือในกรณีที่เครื่องแจ้งว่าไม่จำเป็นต้องช็อก ให้เริ่มทำ CPR ทันที โดยกดหน้าอก 30 ครั้ง สลับกับการช่วยหายใจ 2 ครั้ง ทำต่อเนื่องเป็นเวลา 2 นาที หรือจนกว่าเครื่อง AED จะแจ้งให้หยุดเพื่อวิเคราะห์คลื่นไฟฟ้าหัวใจอีกครั้ง

รวมคำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับเครื่อง AED

เครื่อง AED ย่อมาจากอะไร

AED ย่อมาจาก Automated External Defibrillator ซึ่งแปลเป็นไทยว่า "เครื่องกระตุกหัวใจไฟฟ้าอัตโนมัติภายนอก" โดย Automated หมายถึง "อัตโนมัติ", External แปลว่า "ภายนอก", และ Defibrillator แปลว่า "เครื่องกระตุกหัวใจด้วยไฟฟ้า" เครื่อง AED เป็นอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่ใช้ในการช่วยชีวิตผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน โดยการปล่อยกระแสไฟฟ้าเพื่อกระตุ้นให้หัวใจกลับมาเต้นเป็นจังหวะปกติ

เครื่อง AED ทำงานยังไง

เครื่อง AED ทำงานโดยการวิเคราะห์คลื่นไฟฟ้าหัวใจของผู้ป่วยผ่านแผ่นอิเล็กโทรดที่ติดบนหน้าอก หากตรวจพบว่าหัวใจเต้นผิดจังหวะแบบที่ต้องการการรักษาด้วยไฟฟ้า เครื่องจะแนะนำให้ทำการช็อกไฟฟ้า เพื่อหยุดการเต้นผิดจังหวะและให้หัวใจกลับมาเต้นเป็นปกติ

AED ช็อกได้กี่ครั้ง

จำนวนครั้งในการช็อกด้วย AED ไม่มีข้อจำกัดตายตัว ขึ้นอยู่กับสภาวะของผู้ป่วยและการวิเคราะห์ของเครื่อง AED เอง โดยทั่วไป เครื่อง AED จะทำการวิเคราะห์คลื่นไฟฟ้าหัวใจทุก 2 นาที และจะแนะนำให้ช็อกซ้ำหากจำเป็น จนกว่าผู้ป่วยจะมีอาการดีขึ้นหรือทีมแพทย์ฉุกเฉินมาถึง

เครื่องAEDมีกี่ชนิด

เครื่อง AED มีหลายชนิด แต่สามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ๆ คือ AED แบบกึ่งอัตโนมัติ ที่ผู้ใช้ต้องกดปุ่มเพื่อปล่อยกระแสไฟฟ้า และ AED แบบอัตโนมัติ ที่จะปล่อยกระแสไฟฟ้าโดยอัตโนมัติเมื่อตรวจพบว่าจำเป็น ทั้งสองแบบมีประสิทธิภาพในการช่วยชีวิตเท่าเทียมกัน

เครื่อง AED แปะตรงไหน

แผ่นอิเล็กโทรดของเครื่อง AED ควรติดบนหน้าอกของผู้ป่วย โดยแผ่นแรกให้ติดใต้กระดูกไหปลาร้าด้านขวา และแผ่นที่สองให้ติดใต้ราวนมซ้ายด้านข้างลำตัว การติดแผ่นในตำแหน่งที่ถูกต้องจะช่วยให้เครื่อง AED สามารถวิเคราะห์และรักษาได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด

เครื่อง AED เป็นอุปกรณ์สำคัญในการช่วยชีวิตผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน การเรียนรู้วิธีใช้งานเครื่อง AED อย่างถูกต้องจึงเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับทุกคน เพราะอาจช่วยชีวิตใครสักคนได้ในยามฉุกเฉิน ขั้นตอนการใช้งานเครื่อง AED นั้นไม่ยุ่งยาก แต่ต้องทำด้วยความรวดเร็วและแม่นยำ การใช้ AED ร่วมกับการทำ CPR สามารถเพิ่มโอกาสรอดชีวิตของผู้ป่วยได้มากขึ้น ดังนั้น การเรียนรู้และฝึกฝนการใช้ AED จึงเป็นทักษะสำคัญที่ทุกคนควรมี